Gerdi (56) uit Driebergen, getrouwd, organiseert ‘verhalentafels’ voor senioren
Onderlinge verbondenheid
Bijna drie jaar geleden ben ik in Driebergen begonnen met de ‘verhalentafel’ voor senioren: een gesprekskring waar deelnemers fragmenten van hun leven met anderen delen, aan de hand van een grote diversiteit aan thema’s. Met als motto: elk verhaal doet er toe! Elk thema wordt voorbereid zodat iedere deelnemer drie keer een positief verhaal over zijn of haar leven kan vertellen. Dit is allereerst goed voor iedereen en het draagt ook bij aan de onderlinge verbinding. Bij aanvang had ik de hoop dat acht personen die elkaar niet kenden zich in de loop van de tijd met elkaar verbonden zouden gaan voelen. Daarbij hoopte ik dat er méér zou ontstaan; een steuntje in de rug als er voor een deelnemer een moeilijke tijd zou aanbreken. Dat er enkelen van de zeven omstanders paraat zouden staan en door een klein gebaar steun zouden kunnen bieden. En dat is ook zo gebleken in de afgelopen jaren. Bij ziekte doet een deelnemer boodschappen voor een ander, er ontstaan wandelmaatjes om samen meer te bewegen en weer een ander deelt zijn extra concertkaarten met iemand uit de verhalentafel om samen te genieten van een concert. Twee bijeenkomsten per maand over een langere tijd, zorgden voor onderlinge verbondenheid bij deze groep ouderen.
Online ontmoeting
Nu het coronavirus de ronde doet en samenkomen niet meer mogelijk is, is er iets anders nodig om deze verbondenheid te laten voortbestaan. Tijdens de vorige crisis in 2010 was ik actief met online trainingsprogramma’s, en deze ervaring begon bij mij te kriebelen. Ik heb alle deelnemers van de verhalentafel gebeld om hun belangstelling te peilen voor een online ontmoeting. Natuurlijk was er aarzeling en scepsis, maar door een laagdrempelige toon en het benadrukken van het experimentele karakter van het avontuur, zijn we van start gegaan met zes van de acht deelnemers. Het bleek meteen een succes. ‘Fijn om de anderen weer te zien en te spreken’, zei iedereen. Degenen die de eerste keer niet deelnamen, waren zo nieuwsgierig dat ze de anderen na afloop gebeld hebben en alsnog aangehaakt zijn.
Digivaardiger worden
Het beginnen van een online verhalentafel, vraagt een voorbereiding die is afgestemd op de doelgroep. Niet alle senioren zijn even digivaardig en als begeleider kon ik niet goed de mogelijkheden van de deelnemers en hun computers inschatten. Om de kans op succes te vergroten, heb ik alle deelnemers vooraf met een instructie uitgenodigd om het beeldbellen te verkennen. Een-op-een hebben we onderzocht hoe de video- en audioverbinding tot stand te brengen. In de praktijk bleek dit bij de ene persoon zo gepiept, bij de andere duurde het langer. Op afstand is het moeilijk vast te stellen waarom iets niet helemaal lukt. Daarom gebruik ik tijdens een verhalentafel zowel de tool voor beeldbellen als een telefoonverbinding op de luidspreker. Deze voorbereiding vraagt natuurlijk best wat tijd, maar je kunt dit vergelijken met de inspanningen voor iedere fysieke bijeenkomst, om de gezamenlijke ruimte gezellig te maken en op te ruimen. Daarnaast vond ik het in de individuele voorbereidingen heel bijzonder dat senioren zo opgetogen kunnen zijn over hun eigen succes! ‘Wauw, ik kan het ook! Net als mijn kleinzoon!’ Ongemerkt heb ik zo meegewerkt aan het digivaardiger worden van senioren.
Samen YouTube luisteren
Online trainingen varen wel bij het inspireren door beeld en geluid, een actie voorafgaand aan de bijeenkomst en het delen van een beeld of tekst na afloop van de bijeenkomst. Ik heb gemerkt dat dit ook geldt voor online verhalentafels. Als je met de tool die je voor het videobellen gebruikt ook kan switchen naar muziek, foto’s en tekst dan heeft een online verhalentafel echt een meerwaarde. Zeker ook voor mensen die sowieso niet goed buitenshuis kunnen komen. Zo heb ik de eerste keer gevraagd naar muziek die in deze coronatijd en rond de Pasen belangrijk voor de deelnemers was. Deze vraag heb ik voorafgaand aan de bijeenkomst uitgezet. Van alle ingezonden muziek heb ik een speellijst op YouTube gemaakt en deze tijdens de verhalentafel laten horen, en de mensen aansluitend het bijbehorende verhaal laten delen. Door hier samen naar te luisteren, ontstonden er andersoortige gesprekken. Na afloop van de bijeenkomst kreeg iedereen de hele speellijst toegestuurd.
Het verhaal achter de appel
Een andere keer heb ik van alle toegestuurde foto’s een gezamenlijk beeld gemaakt. Daar keken we naar als ieder zijn of haar verhaal deed over het ingezonden voorwerp. Zo vertelde een deelnemer het verhaal achter de foto van de appel: “Op een stilleven hoort een appel, vind ik. Als kind begreep ik totaal niet waarom. Wat is er nu boeiend aan een appel? Thuis aten we veel appels. Mijn vader nam er elke dag zes mee naar zijn werk en het was nooit genoeg. Ik zou hem nu graag vragen wanneer hij ze allemaal opat. Als kind kreeg ik twee appels mee naar school, voor in de pauzes. Heerlijk! En dan ’s avonds na het avondeten. Mijn moeder vroeg dan ‘wie wil er nog een stukje appel’? Ze schilde een appeltje en dan kregen we allemaal een kwart. Dat was het beste moment van de maaltijd, want dan werd er gesproken over wat ons echt bezighield.”
Boekentrip door je leven
Een ander voordeel van online verhalentafels is dat je in deze tijd ook meer voorbereiding van de deelnemers kan vragen. Er wordt veel leegte door het thuisblijven ervaren en het is bijvoorbeeld voor boekenliefhebbers interessant om een boekentrip door hun eigen leven te maken aan de hand van je favoriete boeken. En deze trip vervolgens met inspirerende vragen tot leven te wekken. Dat is nu het project voor de verhalentafel in Driebergen en dit zou door anderen overgenomen kunnen worden.
Wil je meer weten over de online verhalentafels? Neem contact op met Gerdi Keeler, Centrum Sociaal Vitaal, tel. (06) 1373 9411.