Kunst is van levensbelang en biedt extra houvast in tijden van crisis

Marian (82), uit Amsterdam, kunstenaar, alleenstaand

Einde tentoonstelling

Op 22 februari 2020 was de opening van een tentoonstelling van mijn werk bij galerie Ada de Koning, op de Prinsengracht hier in Amsterdam. Ik was daar erg verheugd over. Het was een mooie expositie. Op de opening waren er ondanks de storm en regen toch wat leuke mensen. Ik verkocht twee aquarellen. Verder kwam er geen hond. Daarna kwam het virus. Zo ging mijn tentoonstelling voorbij. De galeriehoudster, een aardige energieke vrouw, bracht al het werk op een zondagochtend terug. Ik moest in de keuken blijven en toekijken.

Zorgen over de kunsten

Los van alle ellende die je dagelijks hoort en ervaart, baren de kunsten me enorme zorgen. Kunst staat op de allerlaatste plaats in onze samenleving. Mensen hebben er de komende jaren geen geld en geen aandacht voor. Mijn vriendin Keiko [Shichijo, red.], de pianiste, was in tranen. Ramsey Nasr zei het heel treffend in Buitenhof, hij is de eerste die voor de kunsten opkomt. Al tien jaar wordt er gedaan alsof de kunst niet bestaat. Het wordt gezien als een ‘hobby’, terwijl kunst juist van levensbelang is en extra houvast biedt in tijden van crisis. Nasr vertelde over Ita Decamerone, waar elke dag een verhaal wordt voorgelezen uit de Decamerone van Boccaccio ter vergelijking met onze situatie nu. Die verhalen ontstonden ten tijde van de pest in Florence. Heel veel mensen bezoeken die website en vinden daar troost. Ik ben het ook heel erg met hem eens als hij zegt “kunst haalt ons uit de stilstand” en “kunst is het contact naar een andere wereld met andere waarden”.

Isolement is niet goed voor de geest

Ik ben gelukkig gezond. Dankzij mijn dochter Meredith, zij woont in Ierland, komt er iedere donderdag eten voor een week aan de deur. Erna handen wassen. Mijn nicht legde op afstand bloemen uit haar tuin neer. Met de buren heb ik geen contact. Ik probeer iedere dag te telefoneren of telefoon te krijgen. Isolement is niet goed voor de geest als er geen aanspraak komt. In het begin belden mensen me, maar na een tijdje werd het stil. Niemand die belt. Alleen mijn dochter. Ik spreek haar geregeld. Ze heeft skype geïnstalleerd en ik zag mijn kleindochter Aimee naar me lachen.

Instagram schot in de roos

Nee, ik ben nu niet aan het schilderen of tekenen. Mijn dochter stelde voor, ook omdat ik somber was, om te kijken of ik een Instagram-account kan gaan beheren om anderen iets van mijn werk te laten zien. Dat is een schot in de roos. Ik heb al 39 items voorbereid. Ik kies dan een werk van mezelf uit en bedenk er een kort zinnetje bij, of zoek een relevante foto. Kunst is voorlopig uit, en zo kan ik toch een beetje in beweging blijven en mijn werk delen met anderen. Kunnen anderen me gaan volgen, en omgekeerd.

Steendrukken in Polen

Het leuke is: ik ga weer door al mijn werk heen en kom van alles tegen. Dan zie ik een abstracte litho uit mijn tijd in Polen. Dan denk ik, waarom ik ging ik daar naar toe? Ik wilde per se leren steendrukken. Er was in Warschau veel goede grafiek, die bloeit meestal op in moeilijke tijden. Ik kon er met een Poolse regeringsbeurs naar toe. Ik was nog jong. Begin twintig. Nee, ik was niet bang ofzo. Het was daar best gevaarlijk. De Russen waren net Hongarije binnengevallen. Maar kennelijk deerde dat me niet. Ik had zo’n sterke drijfveer om dat te leren. Later heeft dat me weer geholpen bij het zeefdrukken. Of ik zie een schilderij, en dat noem ik dan ‘Vier golven met oranje licht’ en dan denk ik, hoe deed ik dat vroeger? Nu gaat het wel op een andere manier door.

 Tussen de ganzen

Ik ga iedere dag om drie uur met de auto langs Amstel, zet hem neer en ga naar de weilanden. Daar tussen de ganzen is het fijn. Ik zag ook drie rennende hazen. Veel geel van koolzaad. Dan ga ik even zitten bij de plas, en kom ik weer tot mezelf.

“Gele Bloesem” (2016), olieverf op doek. Vormt de omslag van het boek ‘Marian Plug. Achter de voorstelling ontstaat het schilderij’, uitgegeven bij de expositie in Fondation Custodia, Parijs, 2019. Te bestellen via bol.com. Marian’s website is: www.marianplug.nl