Martin (75) uit Amersfoort, getrouwd, gepensioneerd
Klein leed
Ik ben bevoorrecht. Mijn vrouw en ik zijn nog samen, we hebben een ruim huis en een tuin. Over ons pensioen hoeven we ons vooralsnog geen zorgen te maken en we kunnen in belangrijke mate de dingen blijven doen die we altijd al deden. Ik lees veel, ga dagelijks wandelen of op de racefiets en ben bezig met de bestuurlijke activiteiten die ik nog doe in de langdurige zorg. Natuurlijk ontbreken er dingen, zoals oppassen en intensief contact met de kleinkinderen, vrienden bezoeken, af en toe naar een expositie gaan of even op een terras tijdens een fietstocht. Dat maakt het dagelijks leven schraler maar het is zeer overkomelijk en klein leed in vergelijking met wat mensen overkomt die hun baan kwijtraken, hun bedrijf ten onder zien gaan of ernstig ziek worden vanwege het virus.
Ontwijkstress
Het risico dat ik zelf ziek word vanwege het virus lijkt me niet zo groot. Maar je weet het nooit. Ik houd me aan de regels, maar zou wensen dat er meer mensen zijn die beseffen dat die er zijn voor alle Nederlanders en dus ook voor hen, of dat 75 centimeter niet hetzelfde is als 1,5 meter. Af en toe overkomt me dan ook enige ontwijkstress. Met name in supermarkten. Waarom is daar geen strenger deurbeleid!
Langdurige zorg achteraan
Hoewel het dus allemaal goed hanteerbaar is, hangt er wel een dikke deken overheen. Zaken die me al veel langer bezighouden, liggen nu opeens weer indringend en heel concreet op tafel. Ze zijn niet uit het hoofd en de gedachten erover stemmen niet vrolijk. Tientallen jaren ben ik in verschillende functies actief geweest in de zorg voor kwetsbare ouderen, vooral verpleeghuizen, en voor mensen met een beperking. Steeds was de inzet het verbeteren van de waardigheid en de kwaliteit van hun leven. Dat was vaak een moeizaam traject, vooral vanwege gebrek aan maatschappelijke en politieke erkenning en door bezuinigingen. Af en toe een oprisping om het meer aandacht te geven (bijvoorbeeld door Hugo Borst), maar dat ebt weer weg. Ook in deze crisis staat de langdurige zorg weer achteraan. Te laat onderkennen van de impact, te weinig beschermingsmiddelen en gebrek aan empathie voor wat het betekent om als je kwetsbaar bent en in de laatste levensfase, geen bezoek van naasten te mogen ontvangen. Dat is schrijnend en daar hadden eerder creatieve oplossingen voor kunnen komen.
Vitaliteit
Ouderen zijn ook in meer algemene zin weer op de agenda gekomen. Ik heb me samen met anderen altijd ingezet om gezond en actief oud worden onder de aandacht te brengen [onder meer via ILC Global Alliance, red.]. Vitaliteit stelt kwetsbaarheid zo lang mogelijk uit, stimuleert maatschappelijke deelname en is een waarde van oud worden. Bovendien is het een tegenwicht tegen achterstelling van ouderen (‘agisme’). Juist in deze tijd komen er weer discussies op die weinig vleiend zijn voor ouderen. Dat is confronterend tegen de achtergrond van het gezond en actief oud worden. Zeker als je zelf tot de doelgroep behoort.
Sceptisch
Het meest indringende vind ik toch hoe het met de samenleving verder zal gaan. Volgens mij beseffen we nog maar ten dele wat de impact van de crisis is op het sociale en economische leven. Het is wonderlijk dat daar, in vergelijking met de medische aspecten, zo weinig aandacht voor is, ook vanuit de overheid. Dat stoort me. Er zijn deskundigen die ons vertellen dat deze crisis een kans is en dat het allemaal beter gaat worden. Daaraan twijfel ik. Volgens mij staan we zo snel het kan gewoon weer met tienduizenden op Schiphol om goedkoop naar Gran Canaria te vliegen en maken we gewoon weer gebruik van de diensten van bedrijven die we nu als graaiers en belastingontduikers bestempelen. Ik ben dus sceptisch, maar blijf hopen dat deze deskundigen gelijk hebben.