Tineke (73) uit Amsterdam, sociologe en zorg(visite)-expert
Afscheid nemen
Ik had net een vriend aan de telefoon, die in Johannesburg woont. We hebben allemaal telefonisch afscheid van hem genomen, omdat hij het vanwege corona niet lang meer zou maken. Wonderbaarlijk genoeg is hij genezen en ‘alive and kicking’! Het is bizar hoe het gaat de afgelopen tijd. Mijn partner Harry is eind april overleden aan corona. Hij woonde in een zorglocatie hier in de buurt. Ik liep er elke dag heen, we hadden contact via de tuin over het hek, de telefoon en ik nam elke dag een kaartje voor hem mee. Bijna zijn hele woongroep had op een gegeven moment corona en het huis zat op slot voor bezoek. Ik vond het verschrikkelijk en ook van weinig creativiteit getuigen. Alleen in zijn laatste uren hebben zijn kinderen aan zijn bed gezeten. Daarbij heeft z’n dochter ook nog corona opgelopen, waarmee ze drie weken in het AMC heeft gelegen. Toen Harry op een brancard onder een roodfluwelen doek het huis uitkwam, stond ik op de stoep voor de deur. Ik vond het verschrikkelijk en heb tranen met tuiten gehuild. Bij zijn afscheid heb ik me afschuwelijk eenzaam gevoeld. Alleen op anderhalve meter. Geen knuffels en niet de warmte van een hechte vriendenkring.
Creativiteit gevraagd
In de recensies van verzorgings- en verpleeghuizen die wij als Dames THe publiceren op Zorgvisite.nl, hebben wij altijd gehamerd op het belang van de kleine dingen die het doen. Harry z’n kamer mochten we niet zelf leeghalen. Daar kan ik inkomen. Na twee maanden kregen we een telefoontje dat zijn spullen nu hals over kop opgehaald moesten worden. We vonden alles in de tuin gepleurd, in de regen: z’n kunstboeken, z’n aquarellen met de glasplaten kapot, z’n meubeltjes. Ik vind dat behoorlijk respectloos. Ik heb me afgevraagd; waarom schakelen de verpleeghuizen in deze tijd met zoveel sterfgevallen, niet een gerenommeerd verhuisbedrijf in dat corona-proof de kamers in overleg met de familie leeghaalt en thuisbezorgt of het tijdelijk opslaat? Waarom is er niet creatiever nagedacht over hoe je toch veilig bezoek kon ontvangen? Er mag nooit meer zo’n strikt bezoekverbod komen in zorglocaties, het is mensonterend. Waarom worden restaurants in de buurt niet benaderd om nu ook weer in deze nieuwe situatie de warme maaltijden te regelen? Dat neemt werk uit handen met het stijgend ziekteverzuim en kan uit het ziekengeld worden geregeld.
Goed voor jezelf zorgen
Ik dek elke dag voor mijzelf de tafel en kook gezond. Thuis zet ik vaak de ramen open voor frisse lucht en ben ik op mijn hoede. Ik plan m’n dagen, zodat ik voldoende afleiding heb. Samen met mijn buurman Fons drink ik dagelijks koffie en ik zorg dat ik in beweging blijf door te wandelen of te fietsen. Ik probeer elke dag in elk geval iemand langer te zien, anders is het leven niet leefbaar voor mij. Ook ga ik regelmatig naar de film. Ik vind dat ze in bioscopen de corona-regels goed hanteren en ik houd van bijzondere films. Zondag ga ik kijken naar El Cristo Ciego.
Naasten
Zodra het weer kan, vlieg ik naar mijn pleegkinderen in Zuid-Afrika. Mijn kleindochter is afgelopen week 8 jaar geworden. Gelukkig is het daar mooi weer en leven ze veel buiten. De gemiddelde leeftijd van inwoners is in Afrika lager dan in Europa; er zijn minder sterfgevallen dan hier. Ik heb hen sinds januari niet meer gezien. Ik moet wel met het vliegtuig, alhoewel ik het geen slechte zaak vind dat er minder gevlogen wordt door corona. Corona zorgt in elk geval voor minder vliegbewegingen, minder verkeer en minder toeristen. Hier in Amsterdam was het ook opvallend rustiger de afgelopen tijd.
Oog voor onze naasten
Ik vind het wel moeilijk om te zien hoe sommige mensen zich weinig van de regels aantrekken en een heel kort lontje hebben. Sociale media helpen hier ook niet aan mee. Het is zaak dat we de komende tijd oog hebben voor onze naasten om depressie en eenzaamheid tegen te gaan. We moeten omkijken naar mensen die alleen zijn. Welzijnsorganisaties hebben er een taak in om dit te organiseren. Ze hebben veel minder mensen in huis, dus hebben tijd meer ‘outreachend’ contacten te organiseren, ook door daarvoor vrijwilligers te organiseren.
Afleiding
Ondanks corona blijf ik bezig met leuke dingen. Op dit moment help ik een vriend met het redigeren van zijn boek over zijn leven als Roma, ik ben bezig mijn uitgebreide archief te ontsluiten, ik lees veel en luister naar mooie muziek. Maar het meeste mis ik toch het spontane contact met vrienden en dat je aan elkaar kunt zitten.