Jaap siet altyd te tekenjen

Jaap Nauta (76) uit Bolsward, getrouwd met Joke, oud-huisarts, woont in woonzorgcentrum Bloemkamp

Oud-huisarts Jaap Nauta (76) laat in Patyna-woonzorgcentrum Bloemkamp in Bolsward voor het eerst zijn tekeningen zien. Dat is voor het goede doel: de strijd tegen Parkinson, de ziekte die hem al 25 jaar achtervolgt.

Ronde vormen in rode en zwarte vlakken. Kleurrijke patronen die in elkaar overvloeien. De oplettende kijker kan soms een figuur ontwaren in het lijnenspel. Bladerend door een multomap vol pentekeningen in plastic hoesjes laat Jaap Nauta, oud-huisarts te Sneek, zijn werken graag zien. Ze betekenen veel voor hem, al kan hij dat in woorden niet goed uitdrukken. Het spreken gaat niet meer – al 25 jaar is de ziekte Parkinson een ongewenste gast in Nauta’s leven.

Debuutexpositie

Nauta – geboren in Woudsend – woont sinds drie jaar in Bloemkamp in Bolsward. Voor het eerst, op 76-jarige leeftijd, laat hij daar nu zijn tekeningen aan de toeschouwer zien. Op de eerste etage is begin juli een ‘debuutexpositie’ ingericht met werken die de dokter in de loop van de jaren gemaakt heeft. Echtgenote Joke: “Jaap siet altyd te tekenjen. Earder, yn de praktyk, hie er faak lange telefoanpetearen mei pasjinten, dan krabbele er ûnder it beljen reseptebriefkes fol.” (vertaling: “Jaap zat altijd te tekenen. Eerder, in de praktijk, had hij vaak lange telefoongesprekken met patiënten en krabbelde hij tijdens het bellen de receptbriefjes vol.”)

Middel om te communiceren

Het initiatief voor de bescheiden tentoonstelling komt van Nauta zelf. Het is een aanzet tot contact – zijn tekeningen zijn een middel om te communiceren. Ook Nauta’s wereld werd na het uitbreken van de coronacrisis wel vreselijk klein. Zijn vrouw kon lange tijd niet komen en het beeldbellen maakte iets goed, maar het gemis bleef groot. Zij: “De earste wiken gong it wol. De lêste tiid wie o sa swier.” (“De eerste weken ging het wel. De laatste tijd was oh zo zwaar.”) Hij, in schuinschrift in een notitieblok: “Ik siet yn in finzenis.” (“Ik zat in een gevangenis.”)

Plezier en trots

Nauta is 28 jaar huisarts geweest in Sneek. Toen de eerste symptomen van Parkinson zich openbaarden (een hevig trillende arm na het hardlopen) was hij 54 jaar. Drie jaar heeft hij zijn geliefde werk nog kunnen uitoefenen, toen moest hij toch echt uit de artsenpraktijk stappen. “Dat wie wol fertrietlik.” (“Dat was wel verdrietig.”)

Het losjes tekenen met balpennen en stiften (na zijn afscheid op echt tekenpapier in plaats van op recepten) heeft de aimabele, scherpzinnige arts altijd plezier opgeleverd. Nauta noteert: “Ik waard der hiel fleurich fan.” (“Ik werd er heel vrolijk van.”) Dat het publiek ze nu in Bolsward kan bezien, vervult hem met trots, al wil-ie zijn artistieke prestaties niet al te groot maken. Met een lachje: “It stelt neat foar.” (“Het stelt niets voor.”)

Jaap Nauta houdt een belangrijk doel voor ogen: in de wintermaanden gaat Bloemkamp een verkoopexpositie van zijn werk organiseren. De opbrengst daarvan komt ten goede aan het Parkinsonfonds.

 

Dit artikel is geschreven door Rixt Oenema en verscheen eerder in de Leeuwarder Courant. De foto is gemaakt door Simon Bleeker.

Kijk op de website van het Parkinsonfonds hoe u kunt doneren, een actie organiseren of op andere manieren helpen.